Integracją sensoryczną określamy proces, podczas którego odbierane i przetwarzane są przez układ nerwowy wszystkie informacje wysyłane przez zmysły człowieka – węchu, dotyku, słuchu, wzroku, smaku. U dzieci autystycznych pojawiają się dysfunkcje integracji sensorycznej. Zastosowanie terapii integracji sensorycznej stwarza możliwości nauczenia dziecka właściwej reakcji na docierające do niego bodźce, zarówno te płynące z otaczającego je świata, jak również bodźce wewnętrzne jego własnego ciała.

Jakie zaburzenia świadczą o dysfunkcji integracji sensorycznej?

Dysfunkcje integracji sensorycznej dotyczą zarówno zaburzeń funkcji ruchowych objawiających się m.in. zakłóceniem koordynacji ruchowej i niewłaściwymi reakcjami posturalnymi, jak również zaburzeń w odbieraniu wrażeń czuciowych i dotykowych. Dziecko jest niezgrabne, unika czynności wymagających aktywności ruchowej, ma trudności w podstawowej nauce czytania i pisania, trudności z zapamiętywaniem i koncentracją, negatywnie reaguje na bodźce dotykowe. Nie rejestruje w sposób właściwy bodźców słuchowych – czasami bardzo cichy dźwięk powoduje bardzo gwałtowną reakcję. Typowy dla dzieci autystycznych jest brak reakcji na ból. Jest to często powodem autoagresywnych zachowań dziecka, groźnych dla jego zdrowia.

Na czym polega terapia integracji sensorycznej?

Zdiagnozowanie dysfunkcji integracji sensorycznej opiera się głównie na przeprowadzeniu bardzo wnikliwego wywiadu oraz testów. Terapia polega na zajęciach w formie zabawy ukierunkowanej na aktywność ruchową. Dziecko zachęcane przez terapeutę wykonuje czynności, które mają pobudzać określone zmysły i powodują prawidłowy odbiór wysyłanego bodźca.

Aby terapia przynosiła efekty, ważne jest zmotywowanie dziecka do wykonywania danych czynności. Pomocne w osiągnięciu tego celu jest zastosowanie w terapii atrakcyjnych dla dziecka przyrządów i pomocy terapeutycznych zachęcających dziecko do ćwiczeń. Zadaniem terapeuty jest przede wszystkim bardzo dokładna obserwacja dziecka i wychwycenie preferowanych przez nie aktywności. Pomaga to w zastosowaniu w terapii bodźców akceptowanych przez dziecko i dobór właściwych zajęć terapeutycznych.

Jakie są cele terapii integracji sensorycznej?

Terapia integracji sensorycznej ma nauczyć dziecko autystyczne właściwej reakcji na odbierane przez nie bodźce. Odpowiednio dobrane zajęcia mogą w znacznym stopniu poprawić sprawność ruchową dziecka, jego koordynację, zwiększyć koncentrację czy odbiór wrażeń czuciowych. Mogą również znacznie ulepszyć poziom funkcjonowania dziecka w sferze emocjonalnej i społecznej.

Terapia integracji sensorycznej nie jest w stanie usunąć wszystkich zaburzeń spowodowanych jej dysfunkcją, nie może całkowicie wyleczyć z autyzmu. Jej efekty mogą być różne, czasem szybkie i zaskakujące, a czasem niewielkie i po długim okresie czasu. Głównym celem integracji sensorycznej jest ulepszenie zakłóconej rejestracji bodźców i właściwego procesu reakcji, poprawienie wyczucia przestrzeni i relacji przestrzennych pomiędzy różnymi obiektami, procesów motywacyjnych aktywujących do działania oraz umiejętności społecznych.

Właściwie prowadzona terapia przynosi efekty, pomaga w złagodzeniu zaburzeń w postrzeganiu otoczenia oraz samego siebie. Ważnym jest skoordynowanie terapii z przekazywaną rodzicom lub opiekunom wiedzą na temat jej działania i możliwości. Współpraca terapeuty i rodziców czy opiekunów może bowiem znacznie wzmocnić osiągane efekty.

Inspirowane: Sensoludki.pl – żłobek Bemowo