Ostatnia reforma systemu oświaty, która przywróciła ośmioletnie szkoły podstawowe i o rok dłużej trwające szkoły średnie, sprawiła, że dzisiejsi nastolatkowe muszą zacząć myśleć o swojej ścieżce zawodowej zdecydowanie szybciej niż ich o kilka lat starsi koledzy. Wybór szkoły, do jakiej udadzą się po ukończeniu podstawówki może mieć znaczenie na ich dalszej drodze zawodowej. Nieocenioną pomocą w tej kwestii jest wykonanie testu predyspozycji zawodowych.

Czym są testy predyspozycji zawodowych?

Badania predyspozycji zawodowych to testy, które mają za zadanie określić przede wszystkim zainteresowania dziecka i jego uzdolnienia, które warto brać pod uwagę przy wyborze najlepszego dla niego zawodu. Ponieważ są one tworzone przez wykwalifikowanych, doświadczonych doradców zawodowych oraz psychologów, bardzo często pozwalają również na wskazanie najważniejszych cech charakteru, typu osobowości, cenionych wartości oraz aspiracji młodego człowieka, które niezwykle ułatwiają planowanie przyszłej ścieżki zawodowej.

Testy predyspozycji zawodowych, których używają profesjonalni doradcy, zazwyczaj składają się z kilkudziesięciu (lub nawet kilkuset) zróżnicowanych pytań, na które musi odpowiedzieć dziecko. Niektóre z nich dotyczą jego upodobań (np. o to, jaki przedmiot szkolny jest jego ulubionym), inne natomiast służą ukazaniu jego możliwości – odpowiedzi na pytania o to, co zrobiłoby ono w określonej sytuacji, w pośredni sposób mówią bowiem o jego usposobieniu.

Dlaczego warto wykonać test predyspozycji zawodowych?

Wybór przyszłego zawodu to jedna z najważniejszych życiowych decyzji, do której świadomego podjęcia zdecydowana większość nastolatków nie jest gotowa. Mają oni przecież niewielki bagaż życiowych doświadczeń, brakuje im wiedzy o zasadach funkcjonowania rynku, a bardzo często nie są jeszcze w pełni świadomi własnych zainteresowań i uzdolnień. Dlatego pomocne okazują się dla nich testy predyspozycji zawodowych, które skłaniają ich do refleksji na temat swoich cech charakteru, cenionych wartości czy talentów, o których być może przed wykonaniem badania nie zdawali sobie sprawy.

Pytania znajdujące się w testach opracowanych przez psychologów pozwalają także na określenie obszaru zainteresowań dziecka. To bardzo ważny czynnik, jaki trzeba wziąć pod uwagę przy wyborze zawodu, ponieważ, jak twierdzą specjaliści, wszystkie zainteresowania człowieka kształtują się do 17. roku życia, a potem raczej nie zmienia on swoich upodobań. W późniejszym czasie może jedynie odkryć w sobie uśpione do tej pory zamiłowania.

Gdzie wykonać test predyspozycji zawodowych?

Zgodnie z prawem od 2003 r. w każdej szkole funkcjonuje doradca zawodowy, do którego zadań należy udzielanie pomocy zgłaszającym się do niego uczniom. Służy więc on poradą w wyborze zawodu i szkoły, a także dzieli się z nimi informacjami na temat rynku pracy. Często wykonuje także podstawowe testy predyspozycji zawodowych.

Chcąc wykonać takie badanie, najlepiej jednak udać się do poradni psychologicznej. Zatrudnieni w niej pedagodzy oraz psychologowie posiadają bowiem wiedzę związaną nie tylko z rozwojem psychologicznym i społecznym dzieci i nastolatków, ale także z zakresu określania predyspozycji zawodowych. Korzystają oni z profesjonalnych testów osobowościowych dotyczących kompetencji, do jakich nie mają dostępu inni doradcy. Otrzymane w nich wyniki łączą ze szczegółową opinią psychologiczną, dzięki czemu mogą podać najdokładniejsze i najtrafniejsze rozwiązania dobrane indywidualnie dla każdego dziecka.

Specjaliści pracujący w poradniach psychologicznych mogą wykonać najobszerniejsze i najprecyzyjniejsze testy predyspozycji zawodowych –  podczas nich badają bowiem nie tylko cechy charakteru i uzdolnienia nastolatka, ale przede wszystkim także jego główne zainteresowania oraz możliwości, które warto wziąć pod uwagę, aby pomóc swojemu dziecku w wyborze najlepszej dla niego ścieżki kariery.